Wszystko zaczęło się 115 lat temu od grupy miłośników sportu na Widzewie
Ładowanie...

klub

Historia

25 November 2025 09:11

Wszystko zaczęło się 115 lat temu od grupy miłośników sportu na Widzewie

Wiele znanych obecnie klubów piłkarskich z całego świata zaczynało swoją działalność dzięki inicjatywie grupy pasjonatów zafascynowanej grą w piłkę nożną w drugiej połowie XIX wieku i na początku kolejnego stulecia.

Nie inaczej było w przypadku Widzewa Łódź, który właśnie 115 lat temu, w listopadzie 1910 roku, formalnie pojawił się na sportowej mapie ówczesnej Łodzi znajdującej się na terenie rosyjskiego zaboru. Bo Widzew to jeden z klubów, który powstał w czasach, gdy niepodległej Polski nie było na mapach Europy i świata.

 

Kiedy dzisiaj, z ponadstuletniej perspektywy, patrzymy na tamte wydarzenia, to taki klub musiał powstać wtedy na Widzewie. W 1906 roku władze Łodzi zdecydowały się na rozszerzenie administracyjnych granic miasta, które wchłonęło okoliczne wsie i osady. Były wśród nich między innymi Doły, Karolew, Brus, Żubardź oraz część Chojen i Rokicia. Dzielnicą Łodzi stała się także wtedy zachodnia, fabryczna część Widzewa, w której znajdowała się fabryka należąca do dwóch bogatych łodzian - Juliusza Heinzla i Juliusza Kunitzera.

 

TMRF-Widzew-1912-zebranie-w-Galkowku

Zebranie drużyny TMRF Widzew w Gałkówku w 1912 roku.

 

Na terenie dzisiejszego Widzewa należące do nich Towarzystwo Akcyjne Wyrobów Bawełnianych stworzyło przemysłową dzielnicę, gdzie obok budynków fabrycznej Widzewskiej Manufaktury powstały też mieszkania dla robotników. To wtedy, na przełomie XIX i XX wieku, wybudowano na Widzewie kolonię 150 drewnianych domów robotniczych zwanych domkami kunitzerowskimi. Potem przez lata były one elementami krajobrazu, między innymi w okolicach stadionu Widzewa przy ulicy Niciarnianej.

 

Właśnie wśród pracowników Towarzystwa Akcyjnego Wyrobów Bawełnianych Heinzla i Kunitzera narodziła się inicjatywa stworzenia na Widzewie sportowego towarzystwa. Coraz większą popularność zdobywały wśród nich ćwiczenia gimnastyczne, jazda na rowerze, łyżwiarstwo, ale przede wszystkim piłka nożna.

 

I tak oto dochodzimy do tytułowej grupy miłośników sportu i ich spotkania w mieszkaniu przy ówczesnej ulicy Rokicińskiej 62. Działo się to w 1910 roku, a w ciasnym lokum zebrały się 33 osoby, głównie pracownicy administracji i technicy zatrudnieni w Widzewskiej Manufakturze. Opracowali statut swojej organizacji, którą chcieli zarejestrować pod nazwą "Towarzystwo Miłośników Rozwoju Fizycznego w Widzewie" we władzach Guberni Piotrkowskiej, do której administracyjnie należała Łódź.

 

Bilet-czlonka-rzeczywistego-TMRF-Jozefa-Wojtczaka-1914

Legitymacja członka rzeczywistego TMRF Widzew - Józefa Wojtczaka.

 

Wprawdzie ówczesne rosyjskie władze już trochę przychylniej podchodziły do legalizacji takich inicjatyw i organizacji ze strony Polaków, jednak akurat w przypadku TMRF Widzew dwukrotnie odrzucono jego statut. Według historycznych przekazów sprawa ruszyła z miejsca, gdy w podpisach dokumentów obok nazwisk Polaków pojawiły się też sygnatury Niemców zatrudnionych w zakładach Heinzla i Kunitzera.

 

Teraz przeszkód nie było, a statut stowarzyszenia TMRF został zalegalizowany przez Gubernialną Radę ds. Stowarzyszeń i Związków przy Guberni Piotrkowskiej dokładnie 5 listopada 1910 roku (według kalendarza gregoriańskiego 18 listopada). Procedurę rejestracji zakończono wpisaniem TMRF do rejestru stowarzyszeń 12 listopada 1910 roku (według kalendarza gregoriańskiego przypadło to na 25 listopada) pod numerem 395.

 

Tak oto formalnie, w drugiej połowie listopada 1910 roku, powstał Widzew Łódź. Wśród jego założycieli były takie osoby jak Edward Duszek, Karol Krauss, Konstanty Wejman czy Robert Adam. Legalizacja działalności TMRF była dla nich zielonym światłem do jeszcze większej aktywności. Już w grudniu tego samego roku odbyło się pierwsze walne zebranie TMRF Widzew. Historycznym, pierwszym prezesem klubu został Emil Putti, a podczas obrad uchwalono między innymi, że do Towarzystwa mogły przynależeć osoby "pełnoletnie bez różnicy płci". Członków TMRF podzielono jedynie na "rzeczywistych, honorowych i popierających".

 

Był więc klub, były jego władze i członkowie, więc można było rozpocząć aktywną działalność sportową. Już w kolejnym roku (1911) piłkarze TMRF Widzew wystartowali w Mistrzostwach Łodzi i w jednym z pierwszych oficjalnych występów sprawili dużą niespodziankę, pokonując 2:1 ŁKS.

 

Gimnastycy-TMRF-Widzew-przed-I-wojna

Gimnastycy TMRF Widzew przed I wojną światową.

 

Pod nazwą TMRF klub działał do momentu wybuchu I wojny światowej. Jego pierwsza siedziba znajdowała się przy ulicy Rokicińskiej, a głównymi sekcjami sportowymi były piłkarska i gimnastyczna. W styczniu 1922 roku, już w wolnej Polsce, byli członkowie TMRF - Jan Augustyniak, Ludwik Rękowski, Antoni Stanecki i Józef Wojtczak - współtworzyli Robotnicze Towarzystwo Sportowe Widzew. W statucie RTS znalazły się zapisy o nawiązaniu do tradycji przedwojennego stowarzyszenia. Dlatego obecny Widzew uważa się za kontynuatora Towarzystwa Miłośników Rozwoju Fizycznego, które powstało 115 lat temu, 25 listopada 1910 roku.