To właśnie tam w czerwcu i lipcu 1982 roku rozgrywano finałowy turniej piłkarskich mistrzostw świata. Brała w nim udział również reprezentacja Polski, która do startu w mundialu przygotowywała się w zupełnie innych okolicznościach niż reszta drużyn narodowych startujących w hiszpańskim mundialu.

Niespełna miesiąc po zakończeniu eliminacji do finałów MŚ, w których Polska przypieczętowała awans efektowną wygraną 6:0 z Maltą (m.in. 2 gole widzewiaka Włodzimierza Smolarka), komunistyczne władze wprowadziły w kraju stan wojenny. To mocno skomplikowało plany selekcjonera Antoniego Piechniczka i jego sztabu, bo okazało się, że reprezentacja żadnego kraju nie chciała rozegrać z nami oficjalnego meczu w ramach przygotowań do turnieju w Hiszpanii.

Polacy musieli znaleźć inny sposób na rozgrywanie sparingów i dlatego postanowiono zorganizować kilka zagranicznych zgrupowań biało-czerwonych, podczas których rozgrywali oni mecze z drużynami klubowymi. Tak było m.in. w lutym 1981 roku, gdy w Mediolanie polska kadra pokonała 2:1 połączony zespół złożony z zawodników Interu oraz Milanu. W tym spotkaniu gole dla Polski strzelali widzewiacy - wspomniany już Smolarek oraz Zbigniew Boniek. Niedługo później biało-czerwoni zagrali z jedną z najlepszych wtedy hiszpańskich drużyn, Athletic Bilbao, i wygrali 4:1, a jedną z bramek zdobył Smolarek.

Nic dziwnego, bo widzewiacy stanowili trzon i zarazem kręgosłup tamtej reprezentacji Polski. W bramce Józef Młynarczyk, na środku obrony Władysław Żmuda, a w ofensywie Boniek i Smolarek. Ten widzewski kwartet miał pewne miejsce w pierwszym składzie polskiej drużyny. Tak było przez cały mundial w Hiszpanii, mimo że Polacy nie rozpoczęli turnieju dobrze.

Najpierw zremisowali 0:0 z Włochami, między innymi dlatego, że bardzo dobrze bronił Młynarczyk. Ten wynik przyjęto w Polsce z umiarkowanym optymizmem, bo biało-czerwoni nie przegrali z mocnym rywalem, a w kolejnym spotkaniu mieli pewnie pokonać egzotyczny Kamerun. Jednak stało się inaczej. "Wszyscy się starali, walczyli jak mogli i umieli, ale jakby bez wiary w swe siły. Tylko dzięki waleczności obrońców i dobrej postawie Józefa Młynarczyka nie zeszliśmy do szatni pokonani... Nic tylko siąść i płakać. Ze złości i żalu..." - tak po tym meczu pisał od razu, "na gorąco" Zbigniew Boniek, który prowadził swój własny mundialowy dziennik, później opublikowany w książce "Na polu karnym".

Zdjęcie nr 2: Włodzimierz Smolarek był tym piłkarzem, który przełamał strzelecką niemoc Polaków w finałach Mistrzostw Świata 1982

Po dwóch bezbramkowych remisach Polacy znaleźli się pod ścianą, a gdy w ostatnim grupowym meczu z Peru również na przerwę schodzili do szatni z wynikiem 0:0, zdaniem większości kibiców i dziennikarzy mogli już pakować walizki, bo taki rezultat na koniec oznaczał brak awansu do kolejnej fazy turnieju i przedwczesny powrót do domu. I wtedy zdarzyło się coś niewiarygodnego... "Worek z bramkami otworzył się po przerwie i czuliśmy, że zaczynamy łapać wiatr w żagle. No i zaczęło się. W 55. minucie zdobywam gola na 1:0 - o Boże, jaki wtedy byłem szczęśliwy" - wspominał po latach w swojej autobiograficznej książce Włodzimierz Smolarek.

To właśnie widzewiak zdobył pierwszą bramkę dla polskiej reprezentacji w hiszpańskim mundialu, a potem jego koledzy z drużyny dorzucili jeszcze cztery i biało-czerwoni rozgromili Peru 5:1. W tym meczu dobrze zagrał też Boniek, który strzelił gola i zaliczył asysty przy dwóch kolejnych.

Dzięki temu Polacy wygrali swoją grupę i w drugiej fazie turnieju (4 grupy po 3 drużyny) zagrali w Barcelonie z Belgią i Związkiem Radzieckim. Mecz z tym pierwszym rywalem ułożył się znakomicie dla Polski i przeszedł do historii naszego futbolu jako najlepszy występ Bońka w reprezentacji. Widzewiak, który po tym mundialu przeszedł do Juventusu, zdobył wszystkie trzy bramki dla biało-czerwonych. Wygrana 3:0 Polaków zaskoczyła cały piłkarski świat, ale jeszcze większy szok wywołała fenomenalna gra "Zibiego". "Po meczu zrobiono ze mnie bohatera. Belgijski bramkarz mówił w telewizji, że dostawał gęsiej skórki, gdy dochodziłem do piłki. Cieszę się z tych pochwał, ale przecież wszyscy grali dobrze - ambitnie. Czy ktoś zmierzył, ile kilometrów przebiegł Grzesiek Lato?!" - pisał Boniek w swoim mundialowym dzienniku.

Po tym popisowym występie widzewiaka Polacy znaleźli się w bardzo dobrej sytuacji. Dosłownie o krok od awansu do półfinału mistrzostw świata. Wystarczyło tylko nie przegrać ze Związkiem Radzieckim. I tak się stało. W tym pełnym pozaboiskowych i politycznych kontekstów spotkaniu (stan wojenny w kraju, groźba "bratniej pomocy" ze strony wojsk ZSRR) drużyna trenera Piechniczka uzyskała bezbramkowy remis. Był to czwarty mecz Młynarczyka bez straty gola na turnieju, ale w tym spotkaniu dużą rolę odegrał też Smolarek, nieustannie nękający radzieckich obrońców, a w końcowych minutach sprytnie przetrzymujący piłkę przy narożniku boiska.

Po ostatnim gwizdku "Smolar" wraz z kolegami zasłużenie świętował awans do czołowej czwórki mundialu w Hiszpanii, ale jednej osobie tak do końca radośnie nie było. Boniek w tym meczu ujrzał swoją drugą żółtą kartkę, co oznaczało, że nie zagra w półfinale z Włochami. A ci właśnie jego obawiali się najbardziej. I mieli rację, bo bez swojego lidera Polacy rozegrali słabe spotkanie ze "Squadra Azzurra" i przegrali 0:2.

Zdjęcie nr 3: Bardzo dobre występy na hiszpańskim mundialu Zbigniew Boniek przypieczętował 3. miejscem w prestiżowym plebiscycie Złotej Piłki

Na pocieszenie biało-czerwonych czekał mecz o trzecie miejsce, w którym mieli zmierzyć się z Francją. Dziennikarze i kibice oczekiwali pojedynku liderów obu drużyn - Bońka i Platiniego - którzy wkrótce mieli razem grać w Juventusie. Jednak Francuzi po półfinałowej porażce z Niemcami postanowili w meczu z Polską dać szansę kilku rezerwowym i Platini na boisku stadionu w Alicante się nie pojawił.

Polacy tego meczu nie odpuścili i wygrali 3:2, a przy jednym z goli (Andrzeja Szarmacha) trzecią asystę w turnieju zaliczył Boniek. W tym spotkaniu z kolei z powodu kartek nie mógł zagrać Smolarek, ale po meczu razem z kolegami odebrał medale i celebrował wywalczenie miana trzeciej drużyny na świecie.

O tym, jak kluczowe role odgrywali w tym zespole widzewiacy, niech świadczy komentarz, jaki tuż po turnieju ukazał się w znanym brazylijskim dzienniku "O Globo": - Gdybyśmy mieli taką obronę ze Żmudą i Janasem i takiego bramkarza jak Młynarczyk, bylibyśmy mistrzami świata - pisali dziennikarze w Brazylii, która niespodziewanie odpadła w drugiej fazie hiszpańskiego mundialu. Turnieju, którego jednymi z największych gwiazd byli właśnie piłkarze Widzewa. Młynarczyk i Żmuda wystąpili we wszystkich 7 meczach polskiej kadry na tym turnieju, a Boniek i Smolarek opuścili tylko po 1 spotkaniu, ale tylko i wyłącznie z powodu kartek.

Wkład zawodników Widzewa w sukces reprezentacji Polski na hiszpańskich boiskach był bardzo duży. Dość powiedzieć, że na koniec 1982 roku Zbigniew Boniek zajął 3. miejsce w prestiżowym plebiscycie Złotej Piłki. Jak dotąd, żaden polski piłkarz nie powtórzył tego osiągnięcia.