W świetle najnowszych ustaleń jest to teza błędna, o czym możemy przeczytać w poniższym tekście nadesłanym do redakcji widzew.com przez Włodzimierza Gawrońskiego, współautora niedawno wydanej książki "TMRF Widzew i RTS Widzew. Razem czy osobno?".

Okazuje się bowiem, że Towarzystwo trwało w trakcie działań wojennych przynajmniej do 1916 roku. Pięć lat później w 1921 roku podjęło próbę uaktywnienia już w niepodległej Polsce.

Pod koniec czerwca 1916 r. w Łodzi przeprowadzono miejską kwestę "Ratujmy dzieci". W ramach akcji charytatywnej rozegrano w Helenowie mecz piłkarski między drużyną Szturmu i reprezentacją Łodzi. W szeregach drugiej jedenastki wystąpili Widzewiacy: „Dalej odbył się w dwóch trzykwadransowych częściach match piłki nożnej pomiędzy łódzką drużyną reprezentacyjną (łódzki klub sportowy, Widzew, Kraft i inny) oraz Tow. gimnastycznym "Szturm". W pierwszej części reprezentacja uzyskała przewagę 2:1 nad "Szturmem", jednak po pauzie poniosła porażkę, otrzymując od "Szturmu" trzy "goale" czyli 4:2".

Miesiąc wcześniej doszło w mieście do wielkiej manifestacji patriotycznej z okazji 125 rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Wśród organizatorów wymienia się także TMRF Widzew. Pod uroczystym apelem powstałym z okazji demonstracji znajduje się również okrągła pieczęć Towarzystwa w języku polski, którą nie dało się posługiwać w czasie rosyjskiego zaboru. Musiała powstać po 1914 roku.

Powyższe przykłady dowodzą, że Towarzystwo Miłośników Rozwoju Fizycznego nie zaprzestało działalności z chwilą wybuchu I wojny światowej. Co niezwykle istotne, TMRF podjął działalność po zakończeniu wojny światowej i konfliktu polsko-sowieckiego zakończonego podpisaniem traktatu w Rydze w marcu 1921 r. Na 24 kwietnia 1921 roku przewidziano zwołanie ogólnego zebrania TMRF Widzew w siedzibie Związku Polskiej Młodzieży Robotniczej „Siła” przy ul. Rokicińskiej 62. Jest to informacja istotna z kilku powodów.

Po pierwsze, we wspomnieniach kilku członków RTS Widzew jako początek działalności wymienia się rok 1921. Wydawać się mogło, że było to przekłamanie wynikające z kłopotów z pamięcią, ale teraz wszystko układa się w spójną całość. Tym bardziej, że w roku 1923 w "Łodzianinie" i "Republice" ukazała się notatka o eksmisji z lokalu przy Rokicińskiej 54 (dawna Rokicińska 62) biblioteki i czytelni towarzystwa "Naprzód" (powiązanego z "Siłą") oraz RTS Widzew. Klub rezydował w tym miejscu od dwóch lat (czyli od 1921 r.).

Po drugie, warto przypomnieć, że napominając o drużynie piłkarskiej z 1921 roku działacze Widzewa mówią o Sile lub TUR (m.in.: K. Rękowski, J. Skibiński) O Sile jako ogniwie łączącym TMRF Widzew i RTS Widzew pisał w swojej pracy magisterskiej J. Szperna. Miała to być jedenastka złożona z nastolatków, nigdzie nie zarejestrowana, tzw. "dzika drużyna". Od razu nasuwa się skojarzenie, iż zespół ten działał pod patronatem i zgodą Związku Polskiej Młodzieży Robotniczej "Siła".

Stąd należy wysunąć tezę, że ogólne zebranie TMRF Widzew w kwietniu 1921 roku doszło do skutku. Ustalono wtedy, że klub sportowy założą młodzi członkowie Siły, kontynuując pracę TMRF Widzew. Niestety próba legalizacji Towarzystwa przeciągnęła się do końca roku. I dopiero za drugi podejściem w styczniu 1922 roku udało się wskrzesić Widzew. Dokonali tego bardziej doświadczeni i starsi, w większości byli członkowie sekcji gimnastycznej TMRF Widzew.

Wiedza, że TMRF podjął działalność w kwietniu 1921 roku, diametralnie zmienia ocenę dziejów pierwszego klubu sportowego w widzewskiej dzielnicy. Powiązani ze sobą instytucjonalnie i personalnie Widzewiacy dali w 1921 roku szansę wykazania się miejscowej młodzieży. Po zaledwie 8 miesiącach i fiasku młodzieżowej Siły, przyszedł czas na skuteczne ruchy. Efektem było powstanie kontynuatora tradycji TMRF, czyli łódzkiego Robotniczego Towarzystwa Sportowego Widzew.

Tematyce związanej z najdawniejszymi dziejami Widzewa Łódź jest poświęcona nowa książka autorstwa braci Tomasza i Włodzimierza Gawrońskich - "TMRF Widzew i RTS Widzew. Razem czy osobno?". To bardzo ważna z punktu widzenia dziejów klubu publikacja, która odpowiedzieć ma na pytanie: kiedy faktycznie powstał Widzew?

- Książka pisana była w ciągu minionego roku, ale materiały mieliśmy już oczywiście dużo wcześniej. Z Włodkiem rozmawialiśmy na temat problemu daty 1910 roku od dawna i bardzo chcieliśmy go wyjaśnić, zwłaszcza że na przestrzeni lat pojawiły się poważne przekłamania z nim związane - powiedział Tomasz Gawroński podczas niedawnej rozmowy na antenie klubowego radia Widzew.FM.

Całą audycję radiową z udziałem Tomasza Gawrońskiego możecie wysłuchać